Naast dagelijkse (coaching)gesprekken waar werknemers energie en inspiratie uit kunnen halen om enthousiast en succesvol te zijn in hun job is het belangrijk om formele gesprekken zoals functionerings- en evaluatiegesprekken te hebben met alle werknemers in de afdeling.
Op deze pagina leggen we de verschillen tussen beiden uit.
De meerwaarde van een functioneringsgesprek ligt in het feit dat werkgever en werknemer even uit de arbeidssituatie stappen om over de voorbije periode te reflecteren.
In plaats van punt per punt te beschouwen, wordt in dergelijke gesprekken een periode beschouwd.
Functioneringsgesprek = Een tweerichtingsgesprek.
Het is de bedoeling dat zowel de leidinggevende als de werknemer punten aanbrengen.
Het is belangrijk dat de juiste sfeer gecreëerd wordt waarin de werknemer punten kan en durft aanbrengen. Het minder functioneren van een werknemer kan immers ook oorzaak vinden in de randvoorwaarden (bv. te weinig kans tot opleiding) of aan de leidinggevenden.
Het uiteindelijk doel is dat beide partijen tot concrete afspraken komen om het functioneren te verbeteren en zo de kans op het bereiken van de vooropgestelde doelstellingen te vergroten.
Het is geen evaluatiemoment en dus ook geen basis om beloning en dergelijke aan te passen.
Belangrijke voorwaarden voor een goed functioneringsgesprek
Een functioneringsgesprek moet goed georganiseerd worden.
De belangrijkste voorwaarden voor een goede organisatie zijn:
Bij aanvang van het gesprek moet het belang van het gesprek onderstreept worden, en dient erop geduid te worden wat de bedoeling en het nut van het gesprek is.
De ideale setting en houding is in een hoek van 90 graden.
Het nut van het functioneringsgesprek
Voorbeelden van onderwerpen in een functioneringsgesprek
Onderwerpen in een functioneringsgesprek:
Beoordelen is een wezenlijk onderdeel van het leidinggeven aan werknemers, dit zowel voor de werknemers als voor de werkgever of de organisatie.
Evaluatiegesprek = voornamelijk éénrichtinggesprek van leidinggevende naar werknemer.
Een beoordelingsgesprek, ook wel evaluatiegesprek genoemd, is een beoordeling van de leidinggevende over de prestaties van de medewerker (in de afgelopen periode). Dit gesprek vormt de basis voor de doelstellingen van de werknemer voor het volgende werkjaar.
Aan het evaluatiegesprek kan een premie, promotie of loonsverhoging gekoppeld worden, maar dit is niet noodzakelijk.
De evaluatie mag nooit een verassing zijn, want evalueren gebeurt op basis van vooropgestelde resultaten en veronderstelt coaching en feedback gedurende het jaar.
Nut van een beoordelingsgesprek voor de werkgever
Nut van een beoordelingsgesprek voor de werknemer
Een functioneringsgesprek en evaluatiegesprek zijn twee verschillende gesprekken! Weeg af wat je doelstelling is van je gesprek en welke onderwerpen je wilt in kaart brengen tijdens het gesprek.
Er is een groot verschil tussen een functioneringsgesprek en een beoordelingsgesprek.
| FUNCTIONERINGSGESPREK | BEOORDELINGSGESPREK | |
|---|---|---|
| Gericht op … | De toekomst – wat zijn je ervaringen? – wat ga je ermee doen? – opvolgingsgesprek binnen een bepaalde periode – bespreken van de werksituatie en de professionele ontwikkeling – proces | Het verleden – zelfevaluatie/bevraging – wat heb je gedaan? – afsluitingsgesprek van een bepaalde periode – beoordeling in welke mate men effectief de doelstellingen bereikt – taak/product |
| Opstelling van de leidinggevende | – begeleiden – actief luisteren – reflecteren – ondersteunen – informeren/suggereren – coach – gezag (mandaat) – horizontaal/tweezijdig – nabijheid/samen/wij | – beoordelen – eigen mening uiten – adviseren – opleggen – meedelen beslissing – evaluator – macht (mandaat) – verticaal/eenzijdig – afstandelijk/hiërarchie/jij |
| Opstelling van de werknemer | – actief/spreken – ontvankelijk/vertrouwen – willen – voelt zich gehoord – kan stimulerend zijn – kan confrontatie positief ombuigen tot professionele ontwikkeling – eigen verantwoordelijkheid voor het verder handelen | – passief/aanhoren – angst/moeten – van bevestiging tot confrontatie en slecht-nieuwsgesprek – kan confrontatie al of niet positief hanteren – kan zich afgewezen voelen en in weerstand gaan |
| Resultaat | – feedback – aandachtspunten en afspraken voor de werknemer – professionalisering, begeleiding voor de organisatie – intrinsieke motivatie | – beoordeling/vaststelling of sanctie – over resultaatgebieden; onvoldoende (zeer) goed,… – over geheel: voldoende of onvoldoende – extrinsieke motivatie |
13. Entretien de performance et d’évaluation